Overslaan en naar de inhoud gaan

Laatst bijgewerkt: december 2018

 

Atlantische dorie leeft wereldwijd op de hellingen van het continentaal plat en onderzeese bergen in de diepzee tussen 400 en 900 m. Deze vis valt op door een mooie rode kleur en een vooruitstekende, benige bek. Tot op vandaag is de kennis over de biologie, levenswijze en verspreiding ervan zeer gering. Wel is geweten dat deze soort een buitengewoon lange levensduur heeft (met exemplaren tot meer dan 160 jaar oud) en dat de voortplantingscyclus uiterst traag verloopt (17 tot 21 jaar om een generatie te hernieuwen). Deze levensstrategie maakt de soort zeer kwetsbaar voor overbevissing.

 

Bodemsleepnetten

Diepzeevisserij is een relatief recente activiteit, die opkwam nadat de meer traditioneel beviste soorten, zoals koolvis, alsmaar zeldzamer werden. Ook werd het technisch mogelijk om de diepzee te bevissen door meer geavanceerde sonars, nauwkeurige onderzeese kaarten en de ontwikkeling van bodemsleepnetten die op grote diepte kunnen ingezet worden. Rusland was een van de eersten om in de jaren 70 de grote diepten van de westelijke Atlantische Oceaan en de Mid-Atlantische rug te gaan exploiteren. In de noordoostelijke Atlantische Oceaan gingen industriële rederijen vanaf de jaren 90 op verschillende diepzeesoorten vissen, waaronder de Atlantische dorie. In Frankrijk zijn Boulogne-sur-Mer, Lorient en Concarneau de belangrijkste aanvoerhavens voor de diepzeevisserij. In België wordt diepzeevisserij niet uitgeoefend. Ook wordt deze soort niet – althans toch niet in de laatste paar jaar – ingevoerd van elders.

 

Lange levensduur maakt zeer kwetsbaar

In de Noord-Atlantische Oceaan is Atlantische dorie over een grote zone verspreid. Het gebied omvat wellicht verschillende populaties, zonder dat biologen die tot op vandaag hebben kunnen onderscheiden van elkaar. Over de toestand van deze verschillende populaties is echter bitter weinig gekend. Maar uit de aanvoergegevens van de verschillende visserijen wereldwijd kan men alvast duidelijk concluderen dat de soort zich momenteel in een zeer kwetsbare toestand bevindt. De problematiek van de Atlantische dorie is een typevoorbeeld voor visserijen op soorten waarvoor weinig wetenschappelijke kennis beschikbaar is – over de biologie of het milieu waarin de soort leeft – en waarvoor geen beheer of bescherming bestaat. Deze, maar ook andere traag groeiende en langlevende diepzeesoorten, kreeg al na enkele jaren exploitatie last van overbevissing.

 

Visserijstop

De combinatie van een lage biologische productiviteit en overbevissing deed de bestanden van Atlantische dorie op korte termijn sterk afnemen. Omdat de populaties in de Noordoost-Atlantische oceaan de visserijinspanning niet meer konden dragen, heeft de Europese Commissie in 2010 elke visserij op deze soort volledig verboden. Sindsdien werd dit verbod jaarlijks verlengd (TAC=0).

 

De visserij op Atlantische dorie begon in de jaren 90 in de zones 5.a (IJsland), 6 (Rockall, Noordwest-Schotland en Noord-Ierland) en 7 (Keltische Ecoregio), maar het rendement ervan verminderde pijlsnel. De vissers verkenden daaropvolgend nieuwe zones, waar het rendement na de eerste goede jaren eveneens snel daalden. In 2002 werd er een nieuwe voorraad gevonden in de zone 7. Deze laatste werd heel snel uitgeput.

 

 

De Nieuw-Zeelandse visserij op Atlantische dorie werd in 2016 MSC-gecertificeerd, maar was onmiddellijk ook onderwerp van een sterke controverse omdat Atlantische dorie wordt bevist met sleepnetten in de diepzee tussen 800 en 1200 m. In datzelfde jaar 2016 werd de visserij op meer dan 800 m diepte verboden in de wateren van de Europese Unie. Uiteindelijk bleek na diagnose van de Nieuw-Zeelandse stock dat de exploitatie er gebeurt met respect voor de Maximaal Duurzame Opbrengst (MSY) en bleef de certificering overeind. Maar dit debat toonde wel aan dat het belangrijk is om steeds op een bewuste manier te exploiteren, vooral als het gaat over bestanden die extreem kwetsbaar zijn.

 

TE ONTHOUDEN

  • De stocks van Atlantische dorie in de Noordoost-Atlantische Oceaan zijn sterk achteruitgegaan door overbevissing. Deze visserij werd in 2010 dan ook verboden.
  • Atlantische dorie uit de noordoostelijke Atlantische Oceaan mag niet meer op de markt gebracht worden. Indien deze soort u toch wordt aangeboden, koop hem dan niet.
  • De Nieuw-Zeelandse visserij op Atlantische dorie is MSC-gecertificeerd.
  • Vermijd ook de aankoop van Atlantische dorie van elke andere herkomst, gezien er geen bewijs is dat de bestanden er duurzaam bevist worden.

WEETJES

Naamsverwarring

Deze diepzeevis uit de familie van de zaagbuikvissen wordt ook wel ‘oranje zaagbuikvis’ genoemd. Atlantische dorie wordt soms foutief ‘beryx’ of ‘keizersbaars’ genoemd. Deze naam is echter weggelegd voor een andere diepzeevis, Beryx splendens, die tot de familie van de slijmkopvissen behoort. Verwar de feloranje Atlantische dorie niet met de roodbaars (Sebastes mentella en Sebastes norvegicus).

 

Bescherming diepzeesoorten

Maatregelen genomen voor het beschermen van diepzeesoorten. ...[lees meer]