Laatst bijgewerkt: Juni 2025
➜ BIOLOGIE
FAMILIE: Buccinadae.
KENMERKEN: Ambergrijze slak (gastropoden), met een
spiraalvormige schelp bestaande uit 8 afgeronde windingen en een enigzins golvend profiel, hecht zich aan rotsen met zijn gespierde voet.HABITAT: Benthische soort die op modder- of grindbodems leeft, soms rotsachtig, vanaf de kust (waar hij het meest voorkomt) tot 200 m diepte.
VOEDSEL: Tweekleppigen, karkassen van dode vissen en krabben, polychaeten (borstelwormen).
GESLACHTSRIJP: Oostelijk Engels Kanaal (3-4 jaar):
- Baai van de Seine: 54 mm.
- Seine-Maritime: 56 mm.
- Hauts-de-France: > de grootte in andere gebieden (waarschijnlijk > 65 mm).
Westelijk Engels Kanaal: 53,5 mm (3-4 jaar).
Quebec: 70-80 mm.PAAITIJD: Engels Kanaal: november tot december.
LEEFTIJD: 10 jaar.
➜ VANGST
De wulk is een wijdverspreide soort in de gematigde en koude wateren van de Noordzee. We vinden de wulk in de Noord-Atlantische Oceaan, zowel aan de Canadese als aan de Europese kusten. In Frankrijk is deze soort te vinden in het Engels Kanaal en de Noordzee. De wulk wordt al sinds de middeleeuwen gebruikt als aas voor de kabeljauwvisserij. Pas in de vorige eeuw is er een specifieke visserij voor menselijke consumptie gestart. Ze worden gevangen als doelsoort met korven (met krab, hondshaai, …). Deze zeer selectieve visserij wordt het hele jaar door uitgevoerd met gespecialiseerde boten (kleine kustvaartuigen van minder dan 12 meter). De korven worden gegroepeerd in lijnen van 20 tot 100 eenheden, die om de 24-48 uur worden opgehaald.
De wulk wordt bijna uitsluitend bevist in de noordoostelijke Atlantische Oceaan (30.503 ton in 2022), voornamelijk in het Engels Kanaal. Wereldwijd is het Verenigd Koninkrijk het belangrijkste producerende land, gevolgd door Frankrijk. De wulk is een belangrijke soort in de Normandische- Bretonse Golf en wordt zowel door Fransen als Jersey-vissers geëxploiteerd. 70% van de Franse productie komt uit Normandië. In 2018 en 2019 werd er een stijging van de vangsten geregistreerd. Deze waargenomen toename is te wijten aan een uitbreiding van de activiteit aan de kust van het oostelijk Engels Kanaal en de Noordzee, vooral in het gebied van Boulogne-sur-Mer en Fécamp. Anderzijds werd een scherpe daling van de vangsten geregistreerd in Granville Bay (westelijk Engels Kanaal). Deze lokale daling is het gevolg van enerzijds strengere beheersmaatregelen en anderzijds een verslechtering van het bestand. Sinds 2022 is de wulk niet langer de belangrijkste soort op de veiling van Granville. Sint-jacobsschelpen hebben deze plaats ingenomen.
België heeft in 2022 83 ton wulken aangevoerd vanuit de Noordzee (als bijvangst). De wulk kent erg winstgevende verkoopcijfers (ongeveer > 3 euro/kg). Vooral de verkoop naar de markten in het Verre Oosten (Zuid-Korea) heeft bijgedragen aan de winstgevendheid van de activiteit en de toename van de visserijinspanning in de afgelopen decennia. Als gevolg hiervan was het noodzakelijk het toezicht te versterken.

➜ TOESTAND VAN DE BESTANDEN


De wulk is een koudwatersoort. De Franse kust en het Engels Kanaal vormt de zuidelijke grens van zijn verspreidingsgebied. Deze soort lijdt onder klimaatverandering, met name door de gestage stijging van de watertemperatuur in het Engels Kanaal, gedurende de afgelopen 10 jaar. Dit lijkt gevolgen te hebben voor de voortplanting en dus voor de vernieuwing van de populatie.
In het Verenigd Koninkrijk is de toestand niet precies bekend, maar de meeste bestanden lijken overbevist.
➜ BEHEER VAN DE BESTANDEN
❚❙ In Frankrijk is de wulk onderworpen aan een specifieke regelgeving in de drie belangrijkste producerende departementen: het Engels Kanaal, Seine-Maritime en Calvados. Voor de visserij is een vergunning vereist, die jaarlijks wordt afgegeven door het Regionaal Visserijcomité. Het aantal vergunningen is de afgelopen jaren afgenomen om de visserij-inspanning te verminderen. De geïmplementeerde beheersmaatregelen omvatten:
een beperking van het aantal vaartuigen;
een beperking van het aantal uitgezette korven per opvarende en per vaartuig;
het vaststellen van een dagelijks vangstquota per opvarende en per vaartuig;
vissen mag enkel op werkdagen en niet op zonen feestdagen of tijdens bepaalde kwetsbare periodes afhankelijk van het gebied (biologische rust).
Wulkenvoorraden worden beoordeeld door Ifremer (Institut Français de Recherche pour l'Exploitation de la Mer). Bovendien volgen ook andere partijen zoals het Regionaal Maritiem Visserijcomité van Normandië nauwlettend ekele sleutelindicatoren (vangsten per inspanningseenheid,
opbrengsten, maten), evenals de evolutie van de activiteit, om de visserij-inspanning aan te passen aan deze bron, die kwetsbaar is voor overbevissing.
Minimale grootte
45 mm (oorspronkelijk op lokaal niveau vastgesteld door Franse professionals in 1983, daarna in 2000 op Europees niveau). Het sorteren van gevangen exemplaren moet aan boord worden uitgevoerd (Franse maatregel), met behulp van een raster dat de individuen sorteert op basis van hun breedte, die voor individuen van 45mm hoog wordt geschat op 20,3 mm. Om de naleving van de reglementaire maat te garanderen, is de afstand tussen de spijlen van het rooster vastgesteld op 22 mm. Deze vangstgrootte lijkt echter veel kleiner te zijn dan de grootte waarop naar schatting 50% van de exemplaren volwassen is.
CONSUMPTIE
Wulken worden soms rauw (levend of soms bevroren) op de markt gebracht, maar vaker gekookt. De verkoop van gekookte wulk wordt steeds belangrijker vanwege het gemak en de tijdbesparing voor consumenten en restauranthouders. In België worden wulken veelal in (pikante) bouillon verkocht op kermissen en markten onder de naam "caracoles". Deze volksnaam zorgt voor verwarring
met de kleinere, zwarte alikruiken (Littorina littorea) die in sommige dialecten ook wel "caracoles" genoemd worden. Wulken worden in Brussel soms onder de naam "escargots" verkocht. Maar dit is de naam voor landslakken. België importeert wulken voornamelijk uit Frankrijk.
De wulk is een dier dat niet migreert, zijn bewegingsvermogen is beperkt. Binnen zijn gespierde voet, het deel dat wordt geconsumeerd, bevinden zich het spijsverteringsstelsel en het voortplantingssysteem.
ECOLABELS
MSC • Managementinspanningen hebben ertoe geleid dat in 2017 het MSC-label is verkregen voor wulken uit Granville Bay (West Channel). Ondanks een aangetaste biomassa blijft deze certificering
behouden dankzij de versterking van de beheersmaatregelen die door de visserij werden ingevoerd.
De wulk wordt gekenmerkt door een trage groei en een laag percentage van uitkomende eieren,
waardoor hij kwetsbaar is voor intensieve visserijactiviteiten.De wulk is niet bestand tegen hoge temperaturen en lage zoutgehaltes (een temperatuur van 29° C,
evenals een zoutgehalte van 2‰ zijn dodelijk voor deze soort). In de zomer beschermt de wulk zich
tegen de hitte door zich in het sediment te begraven en zijn activiteit drastisch te verlagen. Bovendien heeft de stijging van de watertemperatuur een grote invloed op zijn voortplanting en groei.

TE ONTHOUDEN
➜ De wulk is erg gevoelig voor visserijactiviteiten.
➜ De wulk ondervindt de gevolgen van klimaatverandering, met name de stijging van de watertemperatuur die de voortplanting beïnvloedt.
➜ In Europa wordt vooral in het Engels Kanaal op de wulk gevist.
➜ De meeste Franse vangsten komen uit het westelijk Engels Kanaal, vooral uit de Normandische-Bretoense Golf. Het oostelijke deel van het Engels Kanaal vertegenwoordigt nu ongeveer 40% van de Franse vangst.
➜ Het wulkenbestand in het westelijk Engels Kanaal toont een gedegradeerde biomassa.
➜ Het wulkenbestand van het oostelijk Engels Kanaal wordt niet beoordeeld. Sommige studies tonen aan dat het Seine-Maritime gebied duurzaam wordt geëxploiteerd.
AANBEVELINGEN VOOR AANKOOP
- Met mate: oostelijk Engels Kanaal met een voorkeur voor wulken uit Seine-Maritime.
- Bij voorkeur: exemplaren groter dan hun grootte bij geslachtsrijpheid.
- Te vermijden: bestand van het westelijk Engels Kanaal, exemplaren uit het Verenigd Koninkrijk.