Overslaan en naar de inhoud gaan

Laatst bijgewerkt: mei 2025

➜ BIOLOGIE

  • FAMILIE: Clupeidae.
  • KENMERKEN: Gestroomlijnd lichaam, blauwachtige rug, zilveren buik, iets vooruitstekende onderkaak.
  • HABITAT: Pelagische soort die van de oppervlakte tot de bodem leeft op het gehele continentale plat (van de kust tot 200 m diepte).
  • VOEDSEL: Vislarven, kleine kreeftachtigen.
  • GESLACHTSRIJP: Noordoost-Atlantische Oceaan: 22 cm (3 jaar). Noordwest-Atlantische Oceaan: 26 cm (5 jaar).
  • PAAITIJD: Vanaf de lente (voorjaarspaaien) tot de herfst en begin van de winter (najaarspaaien), afhankelijk van de regio.
  • LEEFTIJD: 10 jaar

➜ VANGST

Haring is een van de meest beviste soorten ter wereld. De hoge concentraties tijdens de paaitijd, hebben vissers altijd aangetrokken tot grote seizoensgebonden visserijcampagnes. Deze soort wordt intensief geëxploiteerd voor menselijke consumptie, maar ook voor het verwerken tot olie en meel, als diervoeding (aquatisch en terrestrisch). In 2022 werd wereldwijd 1.648.245 ton aan land gebracht (95% uit de noordoostelijke Atlantische Oceaan en 5% uit de noordwestelijke Atlantische Oceaan). Noorwegen is het belangrijkste land ter wereld voor de haringvisserij. Frankrijk bracht 28.499 ton aan land (vrijwel uitsluitend uit de Noordzee, Skagerrak, Kattegat en het Oostelijk Engels Kanaal) en België 53 ton.

➜ TOESTAND VAN DE BESTANDEN

➜ BEHEER VAN DE BESTANDEN

❚❙ Noordoostelijk deel van de Atlantische Oceaan: naast de TAC’s, die voor alle gebieden werden bepaald, en de minimale vangstmaten, bestaan er beheersplannen voor de volgende bestanden:

  • Atlantisch-Scandinavisch: beheersplan uitgevoerd in 2018 door de EU, de Faeröer, Rusland, Noorwegen en IJsland. Plan wordt om de vijf jaar herzien.

  • IJsland: beheerplan geïmplementeerd in 2017.

  • Bestand van het Skagerrak, het Kattegat en het westelijke deel van de Oostzee, het bestand van de Golf van Riga, het bestand van de Botnische Golf, en het bestand van de centrale Oostzee: deze vier bestanden zijn opgenomen in het “plan voor kabeljauw-, haring- en sprotbestanden in de Oostzee”, goedgekeurd door de EU in 2016 en bijgewerkt in 2019. Bestanden van Skagerrak, Kattegat, en West-Oostzee worden gedeeld tussen de EU en Noorwegen; Noorwegen heeft dit plan niet geratificeerd. Het centrale Oostzeebestand wordt gedeeld tussen de EU en Rusland, maar Rusland heeft geen beheersplan geïmplementeerd.

TAC EN WETENSCHAPPELIJK ADVIES - JAAR 2024

  • Bestanden waarvoor de TAC’s wetenschappelijk advies volgen: Atlantisch-Scandinavisch; IJsland; Botnische Golf; centrale Oostzee; Noordzee, Skagerrak, Kattegat en Oostelijk Engels Kanaal (paaien in de herfst); Ierse Zee.

  • Bestanden waarvoor de TAC’s geen wetenschappelijk advies volgt: Golf van Riga*

  • Subdivisies 27.3.c.22, 27.3.b.23, 27.3.d.24: er wordt een TAC vastgesteld voor haring die als bijvangst wordt gevangen, maar deze overschrijdt het wetenschappelijk advies. 

Bestand van Ierse Zee, Keltische Zee en Zuidwest-Ierland: er wordt een TAC vastgesteld voor haringvangst als onderdeel van wetenschappelijke monitoringactiviteiten. In deze gebieden is gerichte haringvisserij niet toegestaan.
 

* De vastgestelde TAC is hoger dan de MSY-vangstlimiet, maar is verenigbaar met het in het beheersplan vastgelegde bereik.
 

MINIMALE GROOTTE:
Noordoost-Atlantische Oceaan:   > 20 cm
Skagerrak en Kattegat:                > 18 cm
Geen minimummaat gedefinieerd in divisies 3.b-c-d (Oostzee)


❚❙ Noordwest-Atlantische Oceaan: (Canadese bestanden, FAO-visserijgebied 21): zowel het voorjaars- als het herfstpaaibestand worden gekenmerkt door een afname van biomassa en lage rekruteringscijfers. Dit is waarschijnlijk gerelateerd aan suboptimale watertemperaturen en veranderingen in de populatie van éénoogkreeftjes. De visserijsterfte voor beide bestanden blijft relatief laag.

CONSUMPTIE 

Haring wordt onder diverse vormen op de markt gebracht: geheel of gefileerd (vers, gerookt en/of gezouten) of zelfs in marinade. De kuit (eieren) en milt worden ook gewaardeerd. Vóór de paaitijd is de haring het lekkerst, maar ook het vetst; na het uitzetten heeft het droger vlees. Haring is de meest geconsumeerde kleine pelagische soort in de EU. Frankrijk importeert voornamelijk gerookte haring uit Noorwegen en IJsland. Haring heeft in België heel wat van zijn oorspronkelijke populariteit verloren, zeker bij jonge consumenten. Historisch gezien werd in België veel haring bevist, verwerkt en gegeten. Tijdens de twee wereldoorlogen heeft de haring de bevolking zelfs gered van de hongersnood. Haring was de enige soort waarop – onder toezicht – mocht worden gevist tijdens de oorlogsjaren. Jaarlijks krijgt België nog steeds een quotum toegewezen voor het opvissen van 9.500 ton haring, maar die wordt grotendeels ingeruild met andere landen voor andere soorten. Momenteel wordt jaarlijks 5.500 ton haring geïmporteerd, voornamelijk uit Nederland en Duitsland, en 836 ton ervan wordt na verwerking terug geëxporteerd. In huiselijke kring hebben we in 2021 464 ton jonge haring (maatjes) geconsumeerd, of 41gr/persoon/jaar en 1.634 ton haring in bokaal (144gr/persoon/jaar) In Nederland is het elk voorjaar weer spannend uitkijken naar de eerste vangsten van de nieuwe maatjes-haring. Die moeten minimaal 16% vet bevatten om onder deze naam op de markt verkocht te mogen worden.

Vanwege een hoog risico op aanwezigheid van parasitaire larven (Anisakis simplex, Pseudoterranova decipiens), die na consumptie allergische reacties of pijn bij mensen kunnen veroorzaken, is invriezen (-20°C gedurende 24 uur) verplicht voor industriële vis vóór het roken om de larven op die manier te doden. Invriezen is echter niet verplicht voor verse vis, die meestal wordt gekookt.

 

Haring komt vaak voor in de noordoostelijke Atlantische Oceaan (van de IJslandse wateren in het westen tot de Barentszzee in het oosten en de Golf van Biskaje in het zuiden) en de noordwestelijke Atlantische Oceaan. Deze snelgroeiende vis speelt een fundamentele rol in de mariene voedselketen, aangezien het een belangrijke prooi is voor grotere vissen, zoals kabeljauw, koolvis, walvissen en zeevogels. Haring volgt de verticale migratie van plankton (overdag op de bodem, ‘s nachts aan de oppervlakte). Haring kan worden verward met sprot. Het onderscheidt zich hiervan door de positie van de rugvin, waarvan de aanzet zich voor de buikvinnen bevindt.

ECOLABELS

• MSC • 9 visserijen (in Duitsland, Denemarken, Estland, Finland, Frankrijk, Noord-Ierland, IJsland, Noorwegen, Noorwegen, Litouwen, en Zweden) die actief zijn in de noordoostelijke Atlantische Oceaan zijn gecertificeerd.

TE ONTHOUDEN

➜  Haring wordt intensief bevist voor menselijke consumptie, maar eveneens voor de productie van voeding voor de veeteelt.
➜ In het noordoostelijk deel van de Atlantische Oceaan zijn de enige bestanden die in goede staat verkeren: Noordzeebestand, Skagerrak, Kattegat en het oostelijk deel van het Engels Kanaal (najaarspaaibestand), Noord-Ierse-Zee, Golf van Riga en de Botnische Golf. Alle andere bestanden verkeren niet in goede staat.
➜ De bestanden in het noordwesten van de Atlantische Oceaan zijn niet in goede staat.

AANBEVELINGEN VOOR AANKOOP

  • Bij voorkeur: Bestand in de Noordzee, Skagerrak, Kattegat en Oostelijk Engels Kanaal (najaarspaaibestand), Noord-Iers Zeebestand, bestand in de Golf van Riga, bestand in de Botnische Golf.
  • Met mate: Atlantisch-Scandinavisch bestand.
  • Bij voorkeur: individuen > 22 cm.
  • Te vermijden: alle andere Noordoost-Atlantische bestanden, alle Noordwest- Atlantische bestanden.