Overslaan en naar de inhoud gaan

Laatst bijgewerkt: december 2018

 

Er zijn verschillende soorten zeebarbeel beschikbaar op de markt. Onder de Europese soorten vermelden we de gewone zeebarbeel Mullus barbatus en de gestreepte zeebarbeel Mullus surmuletus. De twee soorten onderscheiden zich door de vorm van de kop: de gewone zeebarbeel heeft een steiler kopprofiel dan de gestreepte zeebarbeel. Bovendien heeft deze laatste strepen op de eerste rugvin, terwijl die bij de gewone zeebarbeel uniform gekleurd is.

 

De gestreepte zeebarbeel leeft van aan het zuiden van Noorwegen tot aan Marokko. De gewone zeebarbeel heeft een meer zuidelijke verspreiding en is zeldzaam in het Engels Kanaal en de Noordzee. De twee soorten komen ook voor in de Middellandse Zee.

 

Zeebarbelen leven dicht bij de bodem. Ze kunnen tot 30-40 cm groot, 1 kg zwaar en 11 jaar oud worden. In de Atlantische Oceaan bereiken zeebarbelen geslachtsrijpheid op 1- à 2-jarige leeftijd. De gestreepte zeebarbeel heeft dan een lengte van 17 cm; de gewone barbeel is dan enkele centimeters kleiner. In de Middellandse Zee worden de beide soorten geslachtsrijp bij een lengte die 1 tot 2 cm lager ligt dan in de Atlantische Oceaan.

 

Zeebarbeel wordt in Zuid-Europa zeer erg gegeerd en vindt gemakkelijk kopers in de vismijn. In Frankrijk varieert de officiële jaarlijkse productie van zeebarbeel tussen 2 000 en 5 000 ton (2 425  ton in 2015, waarvan amper 188 ton afkomstig is uit de Franse Middellandse Zee). Belgische vissers landden 179 ton zeebarbeel aan (2016), vooral uit het oostelijk Engels Kanaal.
 

De lokale productie blijkt echter onvoldoende om de honger van de consument te stillen. Bijgevolg worden er verwante vissoorten ingevoerd, in het bijzonder zeebarbeel uit de Stille en Indische Oceaan Parupeneus spp., en zeebarbeel uit Senegal Pseudupeneus prayensis.

 

Zeebarbeel wordt getypeerd door een dubbele baarddraad. Dit kenmerk levert hem in het Engels de benaming ‘goatvis’ (geit-vis) op en in het Frans ‘rouget barbet’. Met deze gevoelige baarddraden sporen ze kleine prooidieren op in de bodem.

 

In België en Nederland wordt de gestreepte zeebarbeel ook wel mul of ‘koning van de poon’ genoemd. Omwille van deze laatste naam wordt de soort wel eens verward met leden van de familie van de ponen (Triglidae): rode poon, Engelse poon, grauwe poon.

 

 

 

Beviste visbestanden

Vissers uit Noord-Frankrijk zijn pas in de jaren 90 gericht gaan vissen op zeebarbeel. Eerder was de soort daar bijkomstig, maar tegenwoordig zijn ze een gegeerd doelwit omwille van hun aantrekkelijke prijs. Vandaag de dag is zeebarbeel er een belangrijke soort die aangevoerd wordt door de gemengde visserij van de sleepnetvissersvloot (waarbij niet gericht op één soort wordt gevist en meerdere soorten aangeland worden).

 

• De stock van gestreepte zeebarbeel in de Noordzee en het oostelijk Engels Kanaal is overbevist en de biomassa is klein. ICES raadt aan om de vangsten in 2018 niet hoger te leggen dan 465 ton (nog 2 579 ton aangeland in 2016) en maatregelen op te leggen om jonge dieren te beschermen en de vistechnieken selectiever te maken.
• De toestand van de stock van gestreepte zeebarbeel in de Golf van Biskaje is moeilijk te beoordelen, omdat goede cijfers ontbreken. Maar wetenschappers van ICES stellen uit voorzorg voor om de jaarlijkse aanlandingen tot maximaal 1 600 ton te beperken. De soort is niet onderhevig aan quota en men schat dat de aanvoer in 2016 rond de 1 727 ton lag.
• In de Middellandse Zee is de druk op de beide soorten (gewone en gestreepte zeebarbeel) zeer hoog en worden de bestanden volop bevist (Corsica, Sardinië, Balearen) of overbevist (Spaanse wateren). In de Golfe du Lion is zeebarbeel sterk overbevist, maar met een ondertussen toch al een aanzienlijke biomassa die geleidelijk aan toeneemt. 
• De Senegalese bestanden van de zeebarbeel Pseudupeneus prayensis, die zich van aan Mauritanië tot aan het zuiden van Senegal uitstrekken, worden ten volle bevist.
• De bestanden van zeebarbeel en andere Mullidae in de Stille Oceaan (Parupeneus spilurus, Parupeneus heptacanthus) zijn van groot economisch belang en worden er ten volle bevist.
• De bestanden van zeebarbeel in de Indische Oceaan (Parupeneus indicus) worden ten volle bevist zonder risico op overbevissing.

 

Vers of diepgevroren

In Frankrijk varieert de jaarlijkse productie van zeebarbeel tussen 2 000 en 5 000 ton. Zeebarbelen – zowel de gewone als de gestreepte – worden er hoofdzakelijk vers in hun geheel verhandeld. De West-Afrikaanse zeebarbeel (Pseudupeneus prayensis) die uit Senegal in Europa wordt ingevoerd komt ook in zijn geheel als verse vis op de markt. Zeebarbeel uit de westelijke Stille Oceaan (Parupeneus spilurus) en de Indische Oceaan (Parupeneus indicus) komt op de Europese markt als diepgevroren filet met vel. De zeebarbeel Parupeneus heptacanthus wordt voornamelijk uit Thailand ingevoerd.

 

 

TE ONTHOUDEN

  • Vermijd zeebarbeel afkomstig uit het Engels Kanaal, de Noordzee of de Golfe du Lion. Deze stocks worden overbevist.
  • Zeebarbeel uit de Golf van Biskaje kan worden aangeraden, maar met mate omdat goede gegevens over deze stock grotendeels ontbreken.
  • Zeebarbeel uit Senegal en uit de Stille Oceaan worden duurzaam bevist. Hun consumptie kan worden aangeraden.
  • Koop geen zeebarbeel die kleiner is dan 17 cm (of 50 g).