Laatst bijgewerkt: mei 2025
➜ BIOLOGIE
- FAMILIE: Sciaenidae
- KENMERKEN: Zilverachtig langwerpig lichaam, donkerder op de rug, grote geeloranje mond binnenin.
- HABITAT: Semi-pelagische soort met een demersale neiging die leeft vanaf de kust tot op 200 m diepte. De soort komt voor in estuaria. De ombervis komt voor in de wateren van de Oost-Atlantische Oceaan (van het zuiden van Zweden en Noorwegen tot de monding van de rivier de Congo), de Middellandse Zee en de Zwarte Zee.
- VOEDSEL: Inktvis, schaaldieren en pelagische vissen.
- GESLACHTSRIJP: 70 cm (3 jaar/Golf van Biskaje;
4-5 jaar/Mauritaanse kusten). - PAAITIJD: Gironde: van mei tot juni.
Voor de monding van de Nijl en de Mauritaanse kust: in herfst en winter. - LEEFTIJD: 30 jaar.
De ombervis kan 230 cm lang worden en meer dan 100 kg wegen.
➜ VANGST
Ombervis heeft een hoge commerciële waarde. Deze soort wordt bevist in kustzones, op minder dan 80 meter diep. Hij leeft in dezelfde visgebieden als de baars. De wereldwijde aanvoer (4.008 ton in 2022) komt voornamelijk uit Afrika, met Egypte als belangrijkste visserijland. De Europese vloot vertegenwoordigt circa 41% van de wereldwijde aanvoer (1.659 ton in 2022). De Europese vangsten komen voornamelijk uit de Noordoost-Atlantische Oceaan en in mindere mate uit de Middellandse Zee. In Europa is Spanje de grootste aanvoerder (1.001 ton in 2022), gevolgd door Frankrijk en Portugal (respectievelijk 343 en 314 ton in 2022). In Frankrijk wordt ombervis het hele jaar door geëxploiteerd met behulp van staande netten en sleepnetten. Vaartuigen die met beuglijnen werken (of met drijfnetten in estuaria) doen dit voornamelijk in het voorjaar en de zomer, wanneer de ombervis zich dichter bij de kust begeeft om te paaien. Vooral de buurt van het estuarium van de Gironde is hiervoor bekend. Een sterke toename van de Franse aanvoer werd waargenomen na 2005; sinds 2010 landt Frankrijk gemiddeld 800 ton ombervis per jaar aan. Royan en Oléron zijn de belangrijkste aanvoerhavens. Ombervissen zijn ook gegeerd bij recreatievissers en aan de kust kunnen zeer grote exemplaren voorkomen (vooral aan de kust van Mauritanië).

➜ TOESTAND VAN DE BESTANDEN

Net als 20% van de Franse aanlandingen, behoort ombervis tot de soorten waarvan de bestanden slecht bekend zijn. Ze worden niet wetenschappelijk gecontroleerd, waardoor er onzekerheden bestaan. Bovendien hebben veel van de gevangen exemplaren niet de kans gehad om zich voort te planten. De minimum vangst-/verkoopgrootte van ombervis is in Frankrijk 35 cm, terwijl de grootte bij de eerste geslachtsrijpheid wordt geschat op 70 cm (nieuwe studies zijn in uitvoering). Dit grote verschil vormt een hoog risico voor de vernieuwing van de populatie.

➜ BEHEER VAN DE BESTANDEN
❚❙ Noordoost-Atlantische Oceaan en Middellandse Zee
Voor de beroepsvisserij op deze soort geldt op Europees niveau noch een TAC, noch een minimum vangstgrootte. Frankrijk heeft een minimummaat van 35 cm vastgesteld voor de professionele visserij en 50 cm voor de recreatieve visserij in het noordoostelijk deel van de Atlantische Oceaan en in de Middellandse Zee.
➜ AQUACULTUUR
De aquacultuur van deze soort is een relatief recente ontwikkeling. Het wordt uitgevoerd in kooien in open zee of in bassins op het land. De kweekkenmerken zijn vergelijkbaar met die van zeebaars en goudbrasem. De eerste commerciële producties in Europa ontwikkelden zich in 1997 in Frankrijk, gevolgd door Italië in 2002. In Afrika begon de productie van ombervis in 2008 in Egypte, dat nu de grootste producent ter wereld is. In 2021 werd er wereldwijd 43.268 ton geproduceerd (waarvan 8.844 ton in Europa). Tegenwoordig bevinden de belangrijkste kwekerijen van Europa zich in de Middellandse Zee, in het zuiden van Frankrijk (Camargue, Cannes en Corsica) evenals in Italië, Spanje, Griekenland en Kroatië. Onder normale omstandigheden bereiken de vissen in 2 jaar tijd een gewicht van ongeveer 1,2 à 1,5 kg (gangbare verkoopgrootte). Het voer bestemd voor de ombervis, een carnivoren vis, bevat vismeel en -olie die voornamelijk worden geproduceerd uit kleine wilde pelagische vissen.

De ombervis is een trekvis die zich in de buurt van de kust verzamelt tijdens de paaitijd. Hij heeft de bijnaam "growler" vanwege de geluiden die hij op dat moment maakt. In België noemen we hem ook
wel eens "corvina". Ombervis lijkt op zeebaars, maar de rugvinnen onderscheiden hen: de rugvinnen van zeebaars hebben een gelijke grootte, terwijl bij de ombervis de tweede rugvin duidelijk langer is dan de eerste.
CONSUMPTIE
Ombervis wordt voornamelijk vers op de markt gebracht, als geheel of in filets. Hoewel deze soort niet echt gekend is, is het een verfijnde en smakelijke vis, met een smaak en textuur die lijkt op die van de zeebaars. Jongere vissen hebben minder stevig vlees dan volwassen exemplaren. In België is ombervis niet erg bekend bij consumenten en de gekochte vissen zijn voornamelijk afkomstig uit de aquacultuur.
ECOLABELS
GEKWEEKTE OMBERVIS
- ASC • 8 kwekerijen zijn gecertificeerd (4 in Griekenland, 1 in Kroatië, 1 in Spanje, 1 in Italië en 1 in Turkije).
TE ONTHOUDEN
➜ De status van de ombervis is onbekend; de beschikbare gegevens zijn nog steeds fragmentarisch en worden wetenschappelijk niet voldoende opgevolgd.
➜ Op Europees niveau zijn er geen vangstlimieten voor de exploitatie van ombervis. Ook geldt er geen verplichte minimum vangstgrootte voor vissers.
➜ De door Frankrijk vastgestelde minimum vangstgrootte ligt veel lager dan zijn grootte bij eerste geslachtsrijpheid.
➜ Spanje is de grootste Europese producent van gekweekte ombervis.
➜ Het vlees is vergelijkbaar met dat van zeebaars.
AANBEVELINGEN VOOR AANKOOP
WILDE OMBERVIS
- Met mate consumeren: alle voorraden.
- Geef de voorkeur aan exemplaren met een grootte > 70 cm die tijd hebben gehad om zich voort te planten.
- Geef de voorkeur aan individuen die met de hengel gevangen zijn.
- Weiger om vis te kopen die u wordt aangeboden door niet-professionele vissers (van de vis wordt normaal gesproken de
staart gecoupeerd en u kunt een kopie van het vislogboek eisen).
UIT AQUACULTUUR:
- Controleer de productievoorwaarden voor elke aankoop.