Laatst bijgewerkt: Juni 2025
➜ BIOLOGIE
FAMILIE: Scrombidae.
KENMERKEN: Egaal donkerblauwe of paarsachtige rug, 4 tot 6 lengtestrepen op de buik.
HABITAT: Pelagische soort die leeft in warme wateren (> 20°C) met een hoog zoutgehalte, tot 250 m diep.
VOEDSEL: Inktvissen, schaaldieren en vissen.
GESLACHTSRIJP: Atlantische Oceaan: 45 cm (1-2 jaar/vrouwtjes).
Indische Oceaan: 41-42 cm (1-2 jaar/vrouwtjes).
Stille Oceaan: 49-63 cm (1 jaar/vrouwtjes).PAAITIJD: Het hele jaar door in equatoriale wateren en van de lente tot de vroege herfst in subtropische wateren.
LEEFTIJD: 5-6 jaar.
De gestreepte tonijn groeit in twee fasen: hij bereikt snel 35 cm in één jaar, daarna groeit hij verder en kan hij 80 cm meten en 12 kg wegen op volwassen leeftijd.
De gestreepte tonijn is een sociale soort die in scholen leeft, of vrij zwemt of geassocieerd wordt met drijvende objecten.
➜ VANGST
Gestreepte tonijn is de meest beviste tonijnsoort ter wereld (gemiddeld 2,5 miljoen ton per jaar sinds 2000, wat de helft is van het totale volume aan aangevoerde tonijn wereldwijd, alle soorten inbegrepen). Omdat gestreepte tonijn dicht bij het wateroppervlak leeft, wordt ze voornamelijk gevangen met de ringzegen. Deze techniek is ontwikkeld in de jaren ‘70 in de oostelijke tropische Atlantische zone, en werd in de jaren ‘80 opgenomen in alle tropische zones ter wereld. Deze visserij richt zich op de tonijnachtigen, maar is weinig selectief. Gestreepte tonijn wordt ook met hengel en lijn gevangen, zoals ze doen in de Malediven en Brazilië. Bij deze vorm van vissen wordt heel veel gebruik gemaakt van FAD’s (lokboeien), waarmee de gestreepte tonijn wordt gevangen samen met jonge geelvintonijn, grootoogtonijn en andere vissoorten zoals roggen en haaien. Ongeveer 60% van de wereldvangsten wordt gedaan met behulp van FAD's, maar in de Atlantische Oceaan en Indische Oceaan kan dit cijfer oplopen tot meer dan 80%, waar vangsten in vrije scholen erg zeldzaam zijn geworden. In tegenstelling tot andere tonijnsoorten, is de gestreepte tonijn meestal reeds volwassen wanneer hij met FAD’s wordt gevangen. De vangsten (3.061.304 ton in 2022) komen voornamelijk uit de Stille Oceaan (69%), gevolgd door de Indische Oceaan (22%) en de Atlantische Oceaan (9%). Het belangrijkste vissende land is Indonesië (406.771 ton in 2022), voornamelijk in het westelijke deel van de Stille Oceaan. De Europese vloot vertegenwoordigt 6,9% van de wereldwijde aanvoer (212.171 ton in 2022); het merendeel van de aanvoer komt uit de Indische Oceaan (130.650 ton in 2022). Spanje is hier het belangrijkste visserijland (138.219 ton in 2022), gevolgd door Frankrijk (63.036 ton in 2022). België richt zich niet op deze soort.

➜ TOESTAND VAN DE BESTANDEN

De beoordeling van de bestanden is moeilijk omwille van biologische kenmerken (voortdurende reproductie), maar ook omwille van de visserijtechnieken, waarbij het moeilijk is een onderscheid te maken tussen vrije scholen en scholen onder invloed van lokboeien. Diverse modellen worden toegepast, maar deze kennen onzekerheden.

➜ BEHEER VAN DE BESTANDEN
Gestreepte tonijnbestanden worden beheerd door internationale commissies: ICCAT, IOTC,
WCPFC en IATTC, afhankelijk van het geografische gebied.
❚❙ Atlantische Oceaan
Er werden geen specifieke instandhoudings- en beheersmaatregelen voor de gestreepte tonijn goedgekeurd. Echter, reguleringsmaatregelen ter bescherming van jonge grootoogtonijn en geelvintonijn in het oostelijke deel van de Atlantische Oceaan hebben ook een positief effect veroorzaakt op de gestreepte tonijn (bv. verbod op vissen met FAD's lokboeien of volledige visserijsluiting).
❚❙ Indische Oceaan
Bepaling van een vangstbeperking;
Aangifte van vangsten en visserij-inspanning;
Registratie van actieve en geautoriseerde vaartuigen.
❚❙ Westelijke en centrale Stille Oceaan
Sluiting van FAD-visserij op ringzegenvaartuigen gedurende drie maanden (van juli tot september) in nationale en internationale wateren tussen 20° noorderbreedte en 20° zuiderbreedte;
beperking van het aantal ringzegenvaartuigen, langer dan 24 meter, die vissen tussen de 20° noorderbreedte en 20° zuiderbreedte (hetzelfde niveau als dat van 2013) evenals een beperking van de visserij-inspanning (aantal maximaal toegestane visdagen of vangstbeperkingen).
❚❙ Oostelijke Stille Oceaan
Jaarlijkse sluitingsperiode voor visserij (72 dagen in 2020), in bepaalde specifieke gebieden, voor ringzegenvaartuigen met een capaciteit van meer dan 182 ton en voor alle beugvaartuigen van meer dan 24 meter.
Minimale grootte: Onbestaand
CONSUMPTIE
Gestreepte tonijn komt voornamelijk ingeblikt op onze tafels terecht (Europese wetgeving vereist niet dat de naam van de soort wordt vermeld op tonijnconserven). De vis die met de hengel is gevangen, wordt diepgevroren of in verse delen op de markt gebracht. In 2014 opende een Japans bedrijf een verwerkingsatelier in Concarneau om dichter bij de Europese markt te komen voor de productie van gedroogde, gefermenteerde en gerookte vis, de "Katsuobushi", typisch voor de Japanse keuken. België importeert voornamelijk bereide of ingeblikte gestreepte tonijn uit Duitsland, Nederland, Ecuador en Spanje.
ECOLABELS
- MSC • 29 gestreepte tonijnvisserijen zijn gecertificeerd (22 in de Stille Oceaan, 4 in de Indische Oceaan en 3
in de Atlantische Oceaan).
TE ONTHOUDEN
➜ De gestreepte tonijn is de meest beviste tonijnsoort ter wereld.
➜ Alle gestreepte tonijnbestanden zijn naar schatting in goede staat (behalve die van de oostelijke Atlantische Oceaan - niet-geclassificeerde bestand), maar er bestaat grote onzekerheid rond de beoordeling.
➜ In alle drie de oceanen wordt de meeste tonijn gevangen met behulp van FAD's (lokboeien).
➜ Vissen met FAD's leidt tot veel bijvangst van jonge tonijn en andere bedreigde soorten.
➜ Er bestaat geen minimum vangstgrootte voor deze soort.
AANBEVELINGEN VOOR AANKOOP
Bij voorkeur: bestand in de Indische Oceaan.
Met mate: bestanden in de westelijke Atlantische Oceaan, in de oostelijke Stille Oceaan, in het westelijke en centrale deel van de Stille Oceaan (bestanden die naar schatting in goede staat verkeren, maar geen of zwakke beheersmaatregelen), en het bestand in de Oost-Atlantische oceaan.
Bij voorkeur: exemplaren groter dan 42 cm (Indische Oceaan), > 45 cm (Atlantische bestanden), > 63 cm (Pacific-bestanden), of van volwassen exemplaren die tijd hebben gehad om zich voort te planten.
Te vermijden: gestreepte tonijn gevangen met lokboeien (FAD's). Sommige visserijen zijn gecertificeerd als FAD-vrij (zonder FAD's). Hiervan vind je een label terug op conservenblikken.
Informeer jezelf over de oorsprong van verse, diepgevroren, verwerkte of ingeblikte tonijn voor elke aankoop.