Laatst bijgewerkt: mei 2025

➜ BIOLOGIE

Atlantische makreel (Scomber scombrus) 

• FAMILIE: Scrombidae.
• KENMERKEN: Gestroomlijnd lichaam, blauwgroene rug met donkerblauwe lijnen, zilverwitte zijkanten en buik, staartvin voorafgegaan door vijf kleine vinstralen, sterk ingesprongen staart.
• HABITAT: Pelagische soort die op het continentaal plat leeft, vanaf de oppervlakte tot 200-250 m diepte.
• VOEDSEL: Kleine pelagische vissen en schaaldieren, zoöplankton.
• GESLACHTSRIJP: Engels Kanaal, Noordzee, Golf van Biskaje: 30 cm (3 jaar).
  Golf van Lion: 22 cm (op het einde van eerste levensjaar)
• PAAITIJD: Keltische Zee: van maart tot juli;
  Noordzee: mei tot augustus;
  Golf van Lion: van december tot mei.
• LEEFTIJD: 20 jaar.

ANDERE SOORTEN die op onze markten verhandeld worden:

GEWONE MAKREEL (Scomber scombrus)

SCOMBER COLIAS komt voor in Europese wateren (NO-Atlantische Oceaan, Middellandse Zee, zuidelijke Zwarte Zee). Geslachtsrijp: 21,5 cm.

GEVLEKTE MAKREEL (Scomber australasicus)
leeft in de westelijke Stille Oceaan (van Japan tot Nieuw-Zeeland) en in de oostelijke Stille Oceaan (rond Hawaï en Mexico). Geslachtsrijp: 29 cm.

➜ VANGST

De Atlantische makreel komt voor in de Middellandse Zee, de Zwarte Zee en in de Atlantische Oceaan, zowel langs de oost- als westkust. In de oostelijke Atlantische Oceaan komt hij voor in het gebied dat zich uitstrekt van de kusten van Noord-Afrika en Europa tot de Noordkaap, via de Noordzee en de Baltische Zee. In de westelijke Atlantische Oceaan is hij te vinden van Labrador tot Kaap Hatteras. De Europese vloot vertegenwoordigd 98% van de wereldwijde aanvoer van makreel. Het overgrote deel van de wereldwijde aanvoer is afkomstig uit de noordoostelijke Atlantische Oceaan, waar ze voornamelijk met pelagische sleepnetten gevangen wordt. Toch vissen Belgische vissers niet gericht op deze soort. Het kan wel gebeuren dat ze makreel als bijvangst vangen (slechts 242 ton in 2022). Daarnaast werd er 4.200 ton ingevoerd in België, voornamelijk uit Nederland, maar werd er bijna evenveel ton ook weer uitgevoerd (meestal na bewerking), naar andere Europese landen. De Franse makreelproductie, die voornamelijk met grote vriestrawlers wordt opgehaald, is in de loop der jaren geëvolueerd. Sinds 2010 bedroegen de Franse vangsten tussen 13.705 ton (in 2010) en 26.209 ton (in 2015). In 2022 werd 18.038 ton aangevoerd door de Franse vloot. Boulogne-sur-Mer is de belangrijkste Franse aanvoerhaven voor makreel en ontvangt bijna 50% van alle in Frankrijk aangevoerde vangsten. Op wereldvlak gezien komt de Spaanse makreel voornamelijk uit het centraal-oostelijke deel van de Atlantische Oceaan (428.982 ton van de 491.775 ton in 2022). Hierbij is Marokko het belangrijkste aanvoerland (265.097 ton in 2022). Het overgrote deel van de wereldwijde aanvoer van de gevlekte makreel (26.939 ton in 2022), komt uit het zuidwesten van de Stille Oceaan. Deze soort wordt voornamelijk bevist door Nieuw-Zeeland en Australië.
 

➜ TOESTAND VAN DE BESTANDEN

de status van Scomber colias en gevlekte makreel (Somber australasicus) is onbekend. 

➜ BEHEER VAN DE BESTANDEN

❚❙ In het NO-deel van de Atlantische Oceaan wordt het bestand beschermd door TAC’s en een minimale vangstgrootte. In de afgelopen jaren waren de TAC’s en de vangsten van makreel hoger dan het niveau aanbevolen door wetenschappers, als gevolg van onenigheid tussen verschillende landen over het beheer van de quota’s. In 2014 werd er een beheersovereenkomst gesloten tussen de EU, de Faeröer-eilanden en Noorwegen. IJsland, Rusland en Groenland, maakten hier geen deel van uit, maar hebben eenzijdig hun eigen quota bepaald. In deze context, en ondanks de overeenkomst van 2014, blijven de vangsten van makreel veel hoger dan wetenschappelijk aanbevolen.

❚❙ In de Middellandse en de Zwarte Zee is makreel niet onderworpen aan een TAC op Europees niveau. Om jonge exemplaren te beschermen is er in het Engels Kanaal een “makreelbak” opgesteld. Dit ten voordele van jonge exemplaren ten zuiden van de kust van Cornwall. In deze zone mag de vangst per schip niet meer bedragen dan 15% van het totale gewicht van alle vangsten, tenzij er een uitzondering is verleend aan kleine visserijen, zoals lijnvissen. Daarnaast is het gebruik van sleepnetten verboden in het Oostelijk Engels Kanaal (deelgebied 7.d).

❚❙ In de Noordzee werden er nog een aantal aanvullende maatregelen genomen, zoals een strengere minimumvangstgrootte en verbod op vissen in bepaalde gebieden en/of in bepaalde periodes van het jaar. 

Minimale grootte:
Noordoost-Atlantische Oceaan:  > 20 cm
Noordzee (divisie 4.a-c):             > 30 cm
Middellandse Zee:                      > 18 cm

Geen voor sectoren 3.a (Skagerrak en Kattegat), 3.b, 3.c en 3.d (Oostzee)

Deze waarden zijn de som van de quota van de verschillende visserijlanden.

CONSUMPTIE 

Makreel is een vis die het hele jaar door geconsumeerd wordt. Ze wordt vers of diepgevroren, als gerookte filets of in blik op de markt gebracht. Het stevige vruchtvlees leent zich goed voor verschillende bereidingen. Makreel behoort tot de top 15 van meest geconsumeerde visproducten in Europa (0,53kg/pp/jaar in 2021). De markt voor ingeblikte vis is erg belangrijk: makreel is, na tonijn, de meest verkochte ingeblikte vis in Frankrijk (met 19.181 ton in 2022) (Ter vergelijking: alle soorten samen 125.255 ton). Makreel behoort tot de top 10 van meest verkochte verse vissoorten door huishoudens in Frankrijk en België. In Belgische huishoudens: 101 ton in 2021.

ECOLABELS

MAKREEL

• MSC • Vanwege een vangstniveau boven het duurzame niveau werden alle MSC-certificeringen sinds 2019 opgeschort.

GEVLEKTE MAKREEL

• MSC •  1 Australische visserij is gecertificeerd.